با فیدل کاسترو ؛ درس دیپلماتیک

رسانه نوید صبح – در مأموریتهای مختلف سیاسی ام هم در دوران خدمت در وزارت خارجه و هم در دوران نمایندگی مجلس و ریاست بر کمیسیون سیاست خارجی آن بیش از هر کشور دیگری در آمریکای لاتین به هاوانا و ماناگو آسفر کرده بودم. در این سفرها همواره با فیدل کاسترو رهبر کوبا و نیز دانیل اورتگا رئیس جمهور نیکاراگوئه نیز دیدار و گفت و گو داشته ام….

در بهمن ۱۳۶۰ و در کوران جنگ میان ایران و عراق در هاوانا با کاسترو دیدار کردم روابط کوبا با حکومت صدام حسین رونق فراوان داشت کاسترو به دلیل گرایش های ضد آمریکایی حکومتش و نگاهی جانب دارانه به حکومتهای انقلابی با توانی بالقوه برای ایستادگی در برابر آمریکا به دنبال تحکیم مناسباتش با ایران انقلابی نیز بود. بیشک جمهوری نوپای اسلامی نیز از چنین گرایشی استقبال می کرد آن هم در شرایط تداوم جنگ ایران و عراق و مواجهه با فشارهای آمریکا و غرب و کشورهای عربی حامی صدام ………

فیدل هم در سخنرانی هایش هم در دیدارهای خصوصی همواره با طول و تفصیل سخن می گفت این دیدار نخستین ملاقات وی با نماینده ای از انقلاب و جمهوری اسلامی بود و در آن به صراحت و صمیمانه حرف زد. حرفهای زیادی هم برای گفتن داشت حدود نیم ساعت صحبت کرد. با تجلیل از انقلاب و امام سخن گفت و از جنگ میان کشورمان و عراق بسیار ابراز تأسف کرد. مفصلاً درباره ی صدام و جنگ و آثار مخرب جنگ در منطقه و جهان صحبت کرد تفصیل سخنان او را به یاد ندارم او نکته ای را یادآور شد که همان لحظه در ذهنم باقی ماند و به گمان خودم دستاورد آن سفر شد. انعکاس این سخن در رسانه ها می توانست سندی باشد برای محکومیت صدام حسین به عنوان آغازگر جنگ فیدل در خلال سخنانش گفت: «یک بار به صدام گفتم مرتکب خطایی بزرگ شده ای که با انقلاب بزرگ ایران در افتاده ای و اساساً نباید آغازگر درگیری با یک انقلاب می شدی در بازگشت این سخن فیدل را رسانه ای کردم. در داخل و خارج نیز بازتابی گسترده یافت.

یک سال پس از این دیدار مجدداً کاسترو را ملاقات کردم، البته این بار در چارچوب یک هیئت رسمی دیپلماتیک و من همچنان در سمت قائم مقام وزیر امور خارجه بعد از تعارفات اولیه همین که روی صندلی ها جابه جا شدیم پیش از هر حرف دیگری بسیار صمیمانه و دوستانه دستش را روی زانویم گذاشت و آهسته و خودمانی گفت:

ببین! من هرچه در اینجا میگویم فقط  …. ادامه در کتاب

گروه تاریخ شفاهی رسانه نوید صبح – گزیده ای از کتاب شتای عمر – برگه های خاطرات سیاسی دکتر احمد عزیزی، سفیر سابق در کشور آلمان و قائم مقام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران