جدال سنت و مدرنیسم؛ علمای شیعه اجازه ندادند تا ایران مستعمره انگلستان شود
نوید صبح –حجت الاسلام و المسلمین “محمد طاهر ربانی”
جدال بین سنّت و مدرنیسم در اغلب کشورها جدالی دیرینه و ریشه داراست، و تا کنون این اختلاف دیدگاهها بین سنت گراها وروشنفکران و به اصطلاح سیاسی امروز بین دوجناح اصولگراها و اصلاح طلبان همچنان ادامه دارد و شاهد عواقب تلخ آن هستیم و ظاهراً فرجامی هم برای آن متصور نیست، مردم آگاه جهان با بدبینی خاصی این مقوله ها و دسته بندی های سیاسی را به انگلیسی ها نسبت می دهند همان گونه که این کشور را بنیانگذار کودتاها، اختلافات مرزی، فرهنگی و عقیدتی، مذهبی و طوایفی و پدر پیر استعمارکهن و نوین می دانند، امپراتوری استعمارانگلیس به مدت ۴٠٠ سال تقریبا برکل جهان سیطره داشته و یکصد سال پیش مجموع مستعمرات انگلستان ۳۵/۵۰۰۰۰۰ کم وجمعیتی بالغ بر ۴۵٠ میلیون نفر تخمین زده می شود، در افول استعمارگری این کشور عوامل متعددی دخیل بوده که مهمترین آن به اختلاف با ژنرال دوگل و ابهام در پیوستن به جامعه اقتصادی اروپا، بحران شدید اقتصادی داخلی، عدم کمک آمریکا به دلیل درگی ربودن در جنگ ویتنام، موج نفرت علیه انگلیس در نتیجه شکست اعراب در جنگ ۶ روزه با رژیم صهیونیستی و پیروزی قاطع حزب کارگر در انگلیس بنا به مصلحتی که مخالف سیاستهای حضور در منطقه خاورمیانه بوده بر می گردد، انگلیسی ها متعاقبا با کمک کمپانی شرقی بر بخشهای وسیعی از آسیا مسلط شدند اما به دلیل ظرفیت های بسیار بالای روحانیت تشیع و قدرت نفوذ علمای شیعه در بین مردم و به رغم تحریکات و تجاوزات متعدد، هرگز موفق به الحاق ایران به مستعمرات خود نشدند، اما بدلیل ناتوانی و ضعف شاهان قاجار همواره ایران محل تاخت و تاز قوای متجاوز انگلیس بود و با کشته شدن نیمی از مردم ایران خسارات مادی و معنوی جبران ناپذیری به جای گذاشتند به گونه ای که ضرب المثل کار، کار انگلیسی ها است در بین همه مردم شهره خاص و عام بوده و ایرانیان با نفرتی عمیق از عملکرد روباه پیر انگلیس، انسان های نفوذی وحیله گر را چرچیل لقب می دادند.
“جک استراو” وزیر خارجه انگلیس که تهیه و تحمیل بیانیه سعدآباد به دولت ٧و ٨ و محروم کردن ایران از حقوق هسته ای را در کارنامه خود دارد در یادداشتی در نشریه دیلی میل نوشته بود: مردم ایران دلایل خوبی دارند تا از روباه حیله گر واستعمارگر لقبی که به ما داده اند خشمگین باشند، ایران هرگز مستعمره بریتانیا نبوده اما این به آن معنا نبوده که ما از این کشور برای رسیدن به ثروت و قدرت بهره کشی نکرده ایم درطول دو قرن ١٩ و٢٠ ما با رشوه وفریب ایران را به انجام خواسته هایمان واداشتیم و هر وقت که اینها نتیجه نداد در این کشور نیرو پیاده کردیم، ما در جنگ اول جهانی به این کشور تجاوز کردیم و با این کار به شکل گیری یک قحطی فاجعه بار کمک کردیم، ما در سال ١٩۴١ شاه ایران را کنار گذاشتیم و پسرضعیف تر و حرف شنوتر او را سرکار آوردیم ……
با این مقدمات بحث دامنه دار سنت و مدرنیته دراین مقوله همچنان عقیم مانده است، انشالله تا فرصتی دیگر ……
با احترام
ربّانی
سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در گینه، قطر و واتیکان
